Osoby wyjeżdżające zarobkowo za granicę często mają wątpliwości, jak fakt ten wpłynie na wysokość ich świadczenia emerytalnego. Jak się okazuje, wiele zależy od tego, czy właściwie udokumentują fakt odprowadzania składek emerytalnych. Możliwe jest też uzyskanie świadczenia we wszystkich państwach, w których wykonywana była praca.
Kiedy mogę ubiegać się o emeryturę?
Emerytura jest świadczeniem pieniężnym, do którego mają prawo osoby po osiągnięciu odpowiedniego wieku – w Polsce dla kobiet wynosi 60 lat, a dla mężczyzn – 65. By emerytura została wypłacona, konieczne jest udokumentowanie wszystkich okresów, w których odprowadzane było ubezpieczenie emerytalne.
Do okresów składkowych zalicza się staż pracy – to między innymi czas, w którym osoba była zatrudniona na umowę o pracę bądź prowadziła własną działalność gospodarczą. W przypadku osób urodzonych po 1948 r. staż nie ma żadnego wypływu na prawo do emerytury. Pozostali muszą mieć udokumentowane minimum 20 lat pracy (kobiety) i 25 (mężczyźni).
Istotne jest również to, że nie ma obowiązku korzystania z tego świadczenia. Dlatego po osiągnięciu wieku emerytalnego osoba, która chce zakończyć aktywność zawodową, składa wniosek o emeryturę. Wcześniej musi rozwiązać umowę z ostatnim pracodawcą. Do wniosku, dostarczanego do ZUS-u, należy dołączyć ostatnie świadectwo pracy.
Jak obliczyć emeryturę?
Wysokość świadczenia zależy od kilku czynników:
- sumy opłaconych składek na ubezpieczenie emerytalne, które podlegają waloryzacji,
- wysokości kapitału początkowego, również zwaloryzowanego,
- wysokości środków zgromadzonych na indywidualnym koncie ZUS,
- średniej długości dalszego życia.
Kapitał początkowy to kwota, którą bierze się pod uwagę w przypadku osób pracujących przed 1999 r., a więc gdy płatnikom nie były przypisane konta ZUS.
Jeśli chodzi o osoby urodzone po 1948 r., wysokość emerytury obliczamy, dzieląc sumę składek na subkoncie i kapitału początkowego przez wskaźnik statystyczny, zwany średnim dalszym trwaniem życia. Wskaźnik ten ustala się w dniu złożenia wniosku, osiągnięcia wieku emerytalnego bądź przyznania emerytury z urzędu.
Osoby urodzone przed 1949 r., a także niektóre urodzone w latach 1949-1968, otrzymują emeryturę naliczaną na wcześniejszych zasadach. Wpływ na jej wysokość mają tzw. podstawa wymiaru emerytury, okresy składkowe i kwota bazowa. Dokładne informacje dotyczące ustalania kwoty emerytury znajdziemy na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Emerytura a praca za granicą
Czas pracy za granicą będzie liczyć się do stażu pracy, a więc wypłacanej w Polsce emerytury, renty i zasiłku dla bezrobotnych, jednak dopiero po spełnieniu pewnych warunków. Kluczowy jest tutaj fakt odprowadzania składek ubezpieczeniowych.
Na wliczenie do stażu czasu pracy za granicą mogą liczyć osoby, które:
- są zatrudnione przez polskie agencje pracy tymczasowej i wyjeżdżają za granicę w delegacje, na przykład do wykonywania tam prac sezonowych. Ponieważ zatrudnia je polska firma, to ona dba o załatwienie formalności ubezpieczeniowych. Zatrudnionemu wystawiany jest formularz A1, dokument potwierdzający odprowadzanie na jego rzecz składek do ZUS-u;
- samodzielnie znalazły pracę w zagranicznej firmie. Czas pracy za granicą będzie się liczył do polskiej emerytury, jeśli pracownik udokumentuje fakt zatrudnienia dokumentem PD U1. Jest to międzynarodowy dokument, potwierdzający fakt odprowadzania składek ubezpieczeniowych w czasie pracy za granicą. Formularz obowiązuje w krajach Unii Europejskiej. W przypadku innych państw należy zapoznać się z właściwymi dla nich regulacjami.
Wypłata emerytury zagranicznej
ożliwe jest również wypłacanie emerytury z zagranicy, to znaczy z każdego kraju, w którym byliśmy zatrudnieni u niepolskiego pracodawcy. Należy przy tym pamiętać, że w poszczególnych krajach wiek emerytalny się różni, dlatego wypłacanie niektórych świadczeń może rozpocząć się później.
Osoba chcąca pobierać świadczenie musi też sprawdzić, czy do stażu upoważniającego do pobierania emerytury zalicza się jedynie okres zatrudnienia, czy również czas zamieszkania w danym miejscu, nawet jeśli wówczas nie świadczono pracy (jak np. w Danii). Ponadto każde państwo posiada własny system emerytalny, a więc wymagania, jakie musi spełnić osoba ubiegająca się o świadczenie, mogą się od siebie różnić.
Trzeba również pamiętać o tym, by złożyć do ZUS-u wniosek o emeryturę zagraniczną (ZUS Rp-1 E albo EMP). Jest to o tyle istotne, że staż pracy z Polski będzie się liczyć do świadczenia przyznawanego w innym kraju. Jeśli pracowaliśmy w jednym z państw UE, konieczne jest również dołączenie wniosku E 207 PL.
Zostaw komentarz